Geuren en emoties

Duizenden jaren geleden was aromatherapy al hot! Tegenwoordig lijkt het haast wel een marketingtrucje, maar is dat ook wel echt zo? Is het niet zo dat bepaalde geuren ons echt helpen ontspannen of ons juist energie kunnen geven?

Er zijn erg veel wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de aromatherapeutische werking van etherische oliën, maar desondanks de positieve uitkomsten is er nog steeds veel kritiek op. Want, hoe kun je zoiets nu wetenschappelijk onderzoeken? Mensen schrijven het daarom per definitie al snel af als kwakzalverij, maar is dit wel terecht?


De naam aromatherapie is een samenvoegsel van aroma en therapie, maar deze term is pas bedacht in 1937, toen het verscheen in het boek Aromathérapie: Les Huiles Essentielles, Hormones Végétales. Het boek is geschreven door de Franse chemist René-Maurice Gattefossé, die bij toeval in 1910 ontdekte dat lavendelolie brandwonden sneller deed genezen. Vanaf dat punt heeft hij onderzoek gedaan en publiceerde hij zijn boek bijna 20 jaar later. Hij ontdekte dat elke etherische olie een bepaalde helende werking had en classificeerde ze in groepen als antiseptisch, stimulerend, kalmerend, etc.

In dit artikel wil ik verder ingaan op het effect van etherische oliën op ons olfactorisch systeem, oftewel ons reukorgaan dat in contact staat met onze hersenen.


Ik hoef niemand te overtuigen van het feit dat geuren emoties bij ons oproepen. Je hoeft maar iets te ruiken of je denkt terug aan je kindertijd, aan vakantie, aan een bepaald persoon of aan een bepaalde plek. Maar, hoe kun je dit wetenschappelijk vastleggen? De afgelopen 20 jaar heeft International Flavors & Fragrances (IFF) gewerkt aan een model om de fysieke effecten van aroma’s en geuren op onze emoties vast te leggen. Ze noemen dit Mood Mapping.

Men heeft gekozen voor 8 types emotie:

  • vrolijk
  • relaxed
  • sensueel
  • stimulerend
  • irriterend
  • gestrest
  • depressief
  • apathisch

De proefpersonen zijn gevraagd om geuren te ruiken (pure geuren of combinaties) en die in te delen bij de emotie die daar het beste mee overeenkomt, volgens hen. Hieronder zien jullie een figuur waarbij de proefpersonen de geur van clementine (citrusvrucht) en vanille hebben geroken. Beiden geuren werden beschouwd als een vrolijke geur, maar de geur van clementine vond men tegelijkertijd stimulerend en de geur van vanille juist weer relaxed.

Figuur 1. Mood Map resultaat voor clementine vs. vanille

Hoewel elk persoon weer anders is heeft IFF kunnen aantonen dat bepaalde geuren bij een groot gedeelte van de proefpersonen wereldwijd in dezelfde categorie worden ingedeeld. Ze hebben de resultaten in een database gestopt genaamd Consumer Fragrance Thesaurus, die handig van pas komt bij bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe parfums of verdere onderzoeken naar stress-reducerende geuren als lavendel.

Lavendel is namelijk een geur die door veel mensen werd bestempeld als ‘relaxed’. Maar is de geur alleen al sterk genoeg om een lichaam fysiek gezien (bloeddruk, spanning in de spieren, etc.) te kunnen ontspannen? Een goede manier om dit te onderzoeken is het meten van de spierspanning in de schouders en nek voor en na het ruiken van een geur d.m.v. een electromyogram (EMG). Deze test wordt de Stroop test genoemd. Met behulp van de Stroop test is het mogelijk om wetenschappelijk vast te leggen dat bepaalde geuren die volgens de Consumer Fragrance Thesaurus worden gezien als ‘relaxed’ ook daadwerkelijk een kalmerend effect hebben op het lichaam.

En nu we het toch over lavendelolie hebben… Een ander onderzoek uit 2005 heeft aangetoond dat lavendelolie ervoor kan zorgen dat je in een lekkere diepe slaap valt. Voor het onderzoek heeft men 31 gezonde slapers 3 nachten laten slapen in een slaaplab. De eerste nacht om te acclimatiseren, de twee nacht met lavendelolie in de lucht en de derde nacht met een negatieve controle (= gedestilleerd water) in de lucht gesprayed.

Wat bleek? De nacht dat de testpersonen sliepen met lavendelolie in de lucht sliepen ze dieper. Er werd die nacht een vermindering geconstateerd in de rapid-eye movement (REM) slaap, en juist een toename in level-2 (lichte) slaap en deep/slow-wave slaap. Verder hebben de testpersonen aangegeven zich de ochtend na de ‘lavendelnacht’ een stuk energieker te voelen!


Als je je verdiept in aromatherapie en er allerlei onderzoeken op naslaat, dan ontdek je dat het wel gewoon mogelijk is om een vaag begrip als ‘geur’ en ’emotie’ wetenschappelijk vast te leggen. Persoonlijk vind ik dat aromatherapie geen kwakzalverij is, maar ik denk wel dat commerciële merken misbruik van de term aromatherapie maken voor betere verkoopcijfers.

Omdat ik geïnteresseerd ben in lavendelolie als stress-reducerend middel heb ik een aantal lavendelproducten in huis gehaald die ik komende week voor jullie zal reviewen. Een tijdje terug schreef ik een artikel over stress, die kun je hier teruglezen.

Wat vinden jullie van aromatherapie? Kwakzalverij? Marketingtruc? Geloof je er wel in? En wat doen geuren met jouw emoties?

Until next time,
Serena Verbon

bronnen:

  • Goel N, Kim H, Lao R (2005) ‘An olfactory stimulus modifies nighttime sleep in young men and women’.
  • Roper, A.S.W. (2003) When stress strikes, what can business do? Roper Reports Global Pulse, New York, May 2003.
  • Warrenburg, S. (1999) The Consumer Fragrance Thesaurus: putting consumer insights into the perfumer’s hands. Aroma-Chology Rev., VIII, 4–7.
  • Warrenburg, S. (2002) Measurement of emotion in olfactory research. In Given, P. and Paredes, D. (eds), Chemistry of Taste: Mechanisms, Behaviors, and Mimics. American Chemical Society, Washington, DC, pp. 243–260.
  • World Health Organization (2001) The World Health Report: 2001. Mental Health: New Understanding, New Hope. World Health Organization, Geneva.

Volg:

115 Reacties

  1. Annika
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    ik denk dat geur zeker effect heeft op je emotie, maar je moet er ook wel zelf in geloven. als je gaat slapen en denkt dat de lavendelolie helpt, geloof je ook echt dat je kunt slapen, dan gaat het ook makkelijker.
    maar nog steeds is het wel heel interessant! ik heb zelf lavendel-geurzakjes aan mijn bed hangen, volgens mij helpt het wel! 🙂

  2. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    ik ben helemaal fan van aromatherapie! al sinds groep 8 van de basis school. love it!

  3. Kejos
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    super artikel!

    Alleen een beetje jammer dat dat onderzoek van 2005 geen echte controle heeft gebruikt. Ze hebben dan wel met gewoon water gesprayed, maar de deelnemers hebben nog steeds geweten welke nacht ze met lavendel sliepen. Daardoor kunnen ze dus wel gewoon gezegd hebben dat ze zich energieker voelden. De resultaten kunnen ook voortkomen uit verwachtingseffecten.

    Daarnaast is het slecht dat ze het beide maar 1 nacht hebben gedaan, daarmee kun je nauwelijks betrouwbare metingen krijgen van in welke fase van de slaap je zit. Daar zit zoveel variabiliteit in, dat je het nooit maar met 1 nacht per conditie kunt bewijzen.

    • Pauline
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Ja, kwam ook in mij op, best jammer, het onderzoek had betere resultaten op kunnen leveren!

      Al hecht ik persoonlijk niet veel waarde aan wetenschappelijk bewijs hierbij (al vind ik het wel reuze interessant!) dit is iets wat voor mij werkt, dus ik vind het goed! Voor mijn moeder werkt het totaal niet, zij raakt geïrriteerd door geuren wanneer zij wil slapen. Dus ik denk dat het ook te maken zou kunnen hebben met de gevoeligheid van je zenuwstelsel…Zij is overgevoelig ervoor maar ik kan me ook voorstellen dat er mensen zijn die er niet gevoelig voor zijn.

      Verder begrijp ik niet waarom je het over een strooptest hebt, naar mijn weten is dat een psychologische test om interferentieverschijnselen te meten en dat heeft letterlijk te maken met ‘storingen’.
      Maar het EMG gedeelte is wel duidelijk 🙂 Al met al een super artikel, dit is waaom ik Beautylab bezoek!

      • Serena
        Auteur
        16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

        Meestal worden zulke onderzoeken dubbelblind gedaan, maar het staat er niet specifiek bij vermeldt dus ik durf het idd niet met zekerheid te zeggen.

      • Serena
        Auteur
        16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

        Ik heb dit gevonden in één van de artikelen;

        We used a standard laboratory stressor, the Stroop test, in a series of studies of various relaxing fragrances identified by Mood Mapping. We obtained the electromyogram (EMG) from the trapezius muscle (back of the shoulder), which reliably shows an increase during the Stroop test. This measurement was utilized because shoulder and neck tension is universal and is an easily understood consumer measure of stress.

        Heb idd opgezocht wat Strooptest inhoudt en dat heeft niet echt met geuren te maken, dus geen idee waarom ze dat erbij halen… vreemd ja! Of zouden er meerdere soorten Strooptesten bestaan waarvan eentje is gebaseerd op het olfactorisch systeem?

        • Nienke
          16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

          Er bestaan inderdaad verschillende Stroop taken, bijvoorbeeld de Strooptaak met emoties (die hebben ze waarschijnlijk hier gebruikt).
          Interessant artikel!

          • Serena
            Auteur
            17 april 2012 / dinsdag, 17 april 2012

            Oh, fijn om te weten, dankjewel!
            Was al bijna de literatuur ingedoken om het eea eventueel aan te passen, haha!

        • Pauline
          17 april 2012 / dinsdag, 17 april 2012

          Duidelijker, zeker met de aanvulling van Nienke.
          Super dat je er zo de moeite voor doet je goed te verantwoorden!

  4. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Mijn mama gebruikt aromatherapie al heel lang. Wij hebben thuis een steamer (machine die stoom maakt en daarbij ook een geur uitstoot). Ik ben nogal een stressy persoon, dus hier thuis ruikt het vaak naar lavendel. Tijdens de examenperiode ruikt het hier naar munt of citrus. Ik ben het al zo gewoon, dus ben ik heel blij dat hier een artikel over verschijnt. Dankjewel!

  5. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Interessant! Ik had eigenlijk nog nooit zo tegen geurtjes aangekeken, maar het klopt wel, denk ik. Ik vind dat aromatherapie wel op erg veel producten staat, maar bij sommige zal het ook echt wel een aromatherapie. Echt super dat je zo veel onderzoek doet voor een blog, mijn complimenten!
    xIris

  6. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    wat een interessant artikel!

  7. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Yay, alweer een interessant artikel! Ik geloof zelf wel in aromatherapie. De combinatie van lavendelzeep en een douche helpt bij mij al heel erg. Ik ben benieuwd naar de producten!

  8. Macha
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Heel interessant om te lezen inderdaad :). Ze zouden er wat meer onderzoek naar moeten doen, want als we lavendel zouden kunnen gebruiken ipv bijvoorbeeld slaappillen zou dat natuurlijk ideaal zijn.
    Ik heb alleen een klein puntje. “Deze test wordt de Stroop test genoemd”. De Stroop test is een test waarbij een kleur geschreven staat (bijv. groen) en het woord zelf is dan in een andere kleur (bijv. blauw). Dus dan heb je het woord groen in een blauwe lettertype. De proefpersonen moeten dan de kleur opnoemen en niet het woord oplezen.
    Dat klopt dus niet helemaal in het artikel (of ik heb het verkeerd opgevat!).

    • Kejos
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Dat klopt, de stroop test heeft niets met EMG te maken. Waarschijnlijk hebben ze een Strooptest uitgevoerd terwijl ze een EMG signaal deden meten.

      • Macha
        16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

        Ja, daar dacht ik ook al aan, toch is het een vreemde test om te gebruiken voor zoiets.

    • Dana
      23 april 2012 / maandag, 23 april 2012

      Ja, ik vond het ook al een vreemd dat er strooptest stond.

      Het zou nog wel kunnen dan ze mensen lavendel laten ruiken en dat er daarna langzamere reactietijden zijn (en ze dus meer ontspannen zijn), maar officieel is het een test voor cognitieve capaciteit en niet ontspanning.

      Maar goed, misschien is er wel een onbekendere variant ervan of is dit gewoon een naam voor een fysiologische meting (en toevallig ook voor een psychologische test). 🙂

      Verder, leuk artikel :).

      • Dana
        23 april 2012 / maandag, 23 april 2012

        Ik zit even te denken, gok dat ze eerder een implicit association task (IAT) hebben gedaan…

        Daarbij kijken ze of er bepaalde associaties zijn tussen bepaalde woorden op basis van de snelheid van de reactie na het zien van het ene woord.

        goed. :p irrelevant verder, moest er gewoon even overna denken…

  9. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Wat een goed artikel! En ik kan die APA-bronnen zeer op prijs stellen. Super, Serena.

  10. Floor
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Erg interessant artikel. ik geloof wel in aromatherapie, maar dan wel alleen als ondersteuning en niet als ‘oplossing’ van het daadwerkelijke probleem. bijvoorbeeld lavendel helpt bij ontspanning en tegen stress. maar je kunt natuurlijk beter de oorzaak van de stress zelf aanpakken.

  11. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Het wordt gebruikt als marketingtruc maar ik denk wel dat geuren (vooral pure geuren, niet per se douchegel) je emoties kunnen veranderen. Maar niet van vrolijk naar verdrietig of andersom.

  12. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Super handig artikel! ik denk dat het maar eens tijd word om lavendel te kopen 🙂

  13. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik geloof er ook wel in! Wij hebben thuis een rituals potje met van die houten staafjes er in en daar komt ook een heerlijke geur vanaf, word ik altijd helemaal happy van als ik thuis kom! 🙂

  14. anoniem
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Zo leuk dat beautylab ook artikelen zoals dit plaatst! Goed onderbouwde stukken, daar heb je nog eens wat aan 😀

  15. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Dit is zo waar! Als ik ‘s avonds in de douche ga en dan een product met citrus er in gebruik ben ik meteen een stuk wakkerder en kan ik minder goed in slaap komen. Gebruik ik iets met een warmere geur dan lukt dat veel beter!

  16. Sharon
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik ben altijd zeer geinteresseerd in geurnoten in parfums, weet jij of er een site/overzicht bestaat waar ik van de bekendste parfums de geurnoten kan bekijken?

  17. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    wat een topartikel weer! Ik ben niet heel erg bezig met aromatherapie etc. ,de enige geursoort waar ik heel erg vrolijk van word is de geur van lekker versgebakken taarten en koekjes, haha.
    O en sommige geuren doen me enorm aan herinneringen denken &de geur van slaapzacht van zwitsal in bad laat me enorm ontspannen, maar dat is volgens mij geen lavendel..

    • 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      oeps, 2x was niet nodig, sorry!!

  18. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    wat een topartikel weer! Ik ben niet heel erg bezig met aromatherapie etc. ,de enige geursoort waar ik heel erg vrolijk van word is de geur van lekker versgebakken taarten en koekjes, haha. O en sommige geuren doen me enorm aan herinneringen denken &de geur van slaapzacht van zwitsal in bad laat me enorm ontspannen, maar dat is volgens mij geen lavendel..

  19. Renske
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik ben erg benieuwd naar je review over de lavendelproducten.
    En ik denk dat geuren zeker effect hebben op je emoties.

    Groetjes, Renske

  20. Nora
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik vind aromatherapie reuze interessant en geloof ook erg in de effecten die geur op lichaam en geest (die naar mijn idee erg sterk in verbinding staan) zou hebben. Ik heb veel etherische olieen thuis liggen en ik vind het heerlijk om ze met een bewust doel in bad te gebruiken of op m’n kussensloop/in m’n kamer te druppelen… of het placebo-effect sterker is dan de echte werking weet ik niet, maar kwaad kan het niet, het is goedkoop en verder ook gewoon heel fijn.

    Goed artikel 🙂

  21. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Wat een handig artikel! Ik had er al wel heel veel van gehoord, maar wat het nou precies inhieldt voor jezelf, wist ik niet 🙂

  22. marleen
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    ik vind het echt zoooo leuk dat je wetenschappelijk onderbouwde artikelen schrijft die toch easy zijn om te lezen 😀

  23. Dilara
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Alweer, een interessant en leerzaam artikel! Ik geloof erin dat bepaalde geuren emoties kunnen oproepen, en al helemaal na dit artikel ben ik overtuigd!
    Ik ben heel erg benieuwd naar je review, Serena!!

  24. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik hield altijd wel veel van lavendel. Nuja totdat we in frankrijk naar zo’n lavendelboerderij gingen. Ik heb 3 dagen barstende koppijn gehad en daarna compleet genezen. Een klein beetje in zeep vind ik nog wel lekker, maar verder hoef ik geen lavendel meer. Sowieso houd ik niet (meer) van sterk ruikende substanties. Jammer genoeg vallen daar de bodybutters van TBS enzo onder.

  25. Nora
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    vind dit interessant! ik hou wel van deze theorie, en denk ook dat je door een geur op een bepaalde manier sfeer kan voelen.

  26. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Interessant dit! Ik heb een tijdje voor het slapengaan lavendelolie op m’n kussen gedept. Helaas vond de BF het niet zo’n geslaagde geur;)

  27. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik ben benieuwd naar je lavendel test.
    Ik had een keer een soort druppels gekocht, die kon je op je kussen druppelen, die hadden ook een lavendel geur, ik sliep zo lekker toen!

  28. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Lavendel doet mij altijd denken aan vroeger. We hadden heel veel lavendel in de tuin staan en je rook het altijd heel goed.

  29. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik denk dat het wel een invloed kan hebben, zeker nu ik je artikel heb gelezen, maar sowieso blijf ik altijd sceptisch, vooral als het als marketingtechniek wordt gebruikt. Maar die lavendelolie om te slapen moet ik zeker eens proberen, ik heb namelijk wat slaapproblemen (altijd al gehad), en alle beetjes helpen, ook al zal het geen wonderen verrichten.

  30. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ja, erg interessant dit! Mijn moeder heeft ook allerlei etherische oliën in huis en verdiept zich hier heel erg in. Ik ga haar eens vragen om het potje met de lavendelolie, ik slaap zelf namelijk heel slecht en licht.

  31. iris
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    erg interessant!
    maar ik heb een vraag want wanneer komt de kortings code van johnbeerens want die zou toch eigenlijk vorige week komen?

  32. Judith
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Interessant! Ik geloof in zekere zin in de werking van geuren, maar therapie.. In sommige gebieden (zoals lavendel & slapen) .. Ik zou trouwens vanille eerder bij sensueel (en relaxend) doen dan bij happy, haha daar denk ik absoluuut niet aan bij vanille!

  33. Rianne
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Wat interessant. Ik geloof wel in de werking van geuren, alleen vind ik lavendel niet lekker ruiken dus ik moet maar een relaxend alternatief vinden.

  34. Nanda
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ja daar geloof ik wel in, dat het emoties kan triggeren of stimuleren, omdat het met de hersenen te maken heeft. Ik heb zelf een hersentumor gehad, en ik had een man bij op de afdeling liggen wiens reuk-vermogen was aangetast door de tumor (die zat daar vlak in de buurt).

  35. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Super leuk en handig artikel! Wat schrijf je dat altijd zo goed! We kunnen nog veel van je leren haha! xx Roos&Laura

  36. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Jij schrijft altijd van die interessante artikels 🙂 i like it.

  37. Celine
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik weet niet wat ik er van moet denken. De ene word er miss door gekalmeerd, terwijl de andere het vind stinken.

    Ik had trouwens nog 2 vraagjes, maar ik weet niet waar ik ze moet plaatsen?

    1. Ik draag oogpotlood, maar dat blijft nooit mooi zitten. Het vervaagd al snel en dan ziet het er niet meer mooi uit. Wat kan ik hier aandoen? Wat is de beste manier om oogpotlood op te doen of is het beter om eyeliner of iets anders te gebruiken?

    2. Ik ben de laatste verslaafd geworden aan nagels lakken. Eerst had ik er maar een paar en ondertussen heb ik nu al ong 40 nagellakjes. en het worden er steeds meer. Natuurlijk moet je, je nagels zelf & nagelriemen ook verzorgen. Maar wat is het beste om allemaal te doen & welke producten zijn daarvoor erg fijn?

    • Serena
      Auteur
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Dat soort vragen kun je stellen via Formspring, onderaan de pagina.

  38. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    hmnmnmnmnmnmn… ik kan niet ruiken 🙁

    • 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Wat spijtig. Goed item voor het persoonlijk verhaal.

  39. Inge
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Hi serena, wat een leuk interessant artikel! Ik vind het tof dat je op dit soort dingen verder in gaat 🙂 Thnx!

  40. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    een heel handig artikel en ook super interessant om te lezen! je legt het goed uit en het is ook nog eens leuk om over te lezen!!

  41. Juliette
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Leuk artikel, heb een hoop nieuwe dingen geleerd!

  42. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Ik krijg gigantisch veel hoofpijn van lavendel = geen ontspanning

    • Maritte
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Ik hoor ook bij de mensen die niet tegen lavendel kan. Ik krijg er alleen geen hoofdpijn van, ik word heel erg misselijk ervan 😉

  43. Maaike
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    waar koop je eigenlijk van die dingen?

    • Serena
      Auteur
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Wat voor dingen?

    • Ruschka
      17 april 2012 / dinsdag, 17 april 2012

      Essentiële oliën kan je bij de Tuinen kopen, zijn kleine blauwe flesjes met geconcentreerde olie.

      Ook kun je daar zo een aroma brander halen; onderin doe je een waxine lichtje, bovenop zit een klein bakje die je vult met (gefilterd) water en daar doe je enkele druppels etherische/essentiële olie in.
      Dit verdampt vervolgens en verspreidt de geur over de gehele kamer.

  44. Anna
    16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Goed artikel, ik hou van het ‘wetenschappelijke’ karakter van je artikelen!

    • Carlotte
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Same here, echt top!

  45. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Oh dank je Serena, dat heb je echt goed en krachtig uitgelegd! Heel interessant om te lezen hoe ze zoiets kunnen ‘meten’ want het is idd iets dat heel moeilijk te meten valt, ik wist zelfs niet dat ze dat echt zo deden. Lavendel is idd zo’n zalige ontspannende geur, ik gebruik het zelf graag in bad soms of als massageolie, geweldig!

  46. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Heel interessant. Zelf hou ik heel erg van geuren en geuroliën voor te branden of in bad. Er bestaan tegenwoordig flesjes lavendelspray voor het slapen.. zelf merk ik er niets van omdat ik al een vaste slaper ben, maar mijn beste vriendin heeft ook die spray en bij haar werkt het wel.

    • Hilde
      16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

      Hoi Stèphanie, ik vroeg me af van welk merk die spray is & waar heb je die gekocht?
      Alvast bedankt!

      • Charlot
        16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

        Ik heb ook zo’n spray,deze heb ik bij de bodyshop gekocht. Heet geloof ik deep pillow mist? Erg fijn spul!

        • Hilde
          20 april 2012 / vrijdag, 20 april 2012

          Dankje! 🙂

      • Ruschka
        17 april 2012 / dinsdag, 17 april 2012

        Bij de Tuinen heb je deze producten ook! Van Treets, heet Pillow Mist, kost +- 6 euro en erg fijn!

        • Hilde
          20 april 2012 / vrijdag, 20 april 2012

          Dankjewel! 🙂

  47. 16 april 2012 / maandag, 16 april 2012

    Leuk om te weten, ik wist helemaal niet dat dat zo zat! Ik denk bij citrus ook eigenlijk gelijk aan vrolijk, en bij vanille aan relaxed. Ik heb nog een lavendel soycent liggen. Moet ik maar eens proberen ‘s avonds! 🙂

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *