Duizenden jaren geleden was aromatherapy al hot! Tegenwoordig lijkt het haast wel een marketingtrucje, maar is dat ook wel echt zo? Is het niet zo dat bepaalde geuren ons echt helpen ontspannen of ons juist energie kunnen geven?
Er zijn erg veel wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de aromatherapeutische werking van etherische oliën, maar desondanks de positieve uitkomsten is er nog steeds veel kritiek op. Want, hoe kun je zoiets nu wetenschappelijk onderzoeken? Mensen schrijven het daarom per definitie al snel af als kwakzalverij, maar is dit wel terecht?
De naam aromatherapie is een samenvoegsel van aroma en therapie, maar deze term is pas bedacht in 1937, toen het verscheen in het boek Aromathérapie: Les Huiles Essentielles, Hormones Végétales. Het boek is geschreven door de Franse chemist René-Maurice Gattefossé, die bij toeval in 1910 ontdekte dat lavendelolie brandwonden sneller deed genezen. Vanaf dat punt heeft hij onderzoek gedaan en publiceerde hij zijn boek bijna 20 jaar later. Hij ontdekte dat elke etherische olie een bepaalde helende werking had en classificeerde ze in groepen als antiseptisch, stimulerend, kalmerend, etc.
In dit artikel wil ik verder ingaan op het effect van etherische oliën op ons olfactorisch systeem, oftewel ons reukorgaan dat in contact staat met onze hersenen.
Ik hoef niemand te overtuigen van het feit dat geuren emoties bij ons oproepen. Je hoeft maar iets te ruiken of je denkt terug aan je kindertijd, aan vakantie, aan een bepaald persoon of aan een bepaalde plek. Maar, hoe kun je dit wetenschappelijk vastleggen? De afgelopen 20 jaar heeft International Flavors & Fragrances (IFF) gewerkt aan een model om de fysieke effecten van aroma’s en geuren op onze emoties vast te leggen. Ze noemen dit Mood Mapping.
Men heeft gekozen voor 8 types emotie:
- vrolijk
- relaxed
- sensueel
- stimulerend
- irriterend
- gestrest
- depressief
- apathisch
De proefpersonen zijn gevraagd om geuren te ruiken (pure geuren of combinaties) en die in te delen bij de emotie die daar het beste mee overeenkomt, volgens hen. Hieronder zien jullie een figuur waarbij de proefpersonen de geur van clementine (citrusvrucht) en vanille hebben geroken. Beiden geuren werden beschouwd als een vrolijke geur, maar de geur van clementine vond men tegelijkertijd stimulerend en de geur van vanille juist weer relaxed.
Figuur 1. Mood Map resultaat voor clementine vs. vanille
Hoewel elk persoon weer anders is heeft IFF kunnen aantonen dat bepaalde geuren bij een groot gedeelte van de proefpersonen wereldwijd in dezelfde categorie worden ingedeeld. Ze hebben de resultaten in een database gestopt genaamd Consumer Fragrance Thesaurus, die handig van pas komt bij bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe parfums of verdere onderzoeken naar stress-reducerende geuren als lavendel.
Lavendel is namelijk een geur die door veel mensen werd bestempeld als ‘relaxed’. Maar is de geur alleen al sterk genoeg om een lichaam fysiek gezien (bloeddruk, spanning in de spieren, etc.) te kunnen ontspannen? Een goede manier om dit te onderzoeken is het meten van de spierspanning in de schouders en nek voor en na het ruiken van een geur d.m.v. een electromyogram (EMG). Deze test wordt de Stroop test genoemd. Met behulp van de Stroop test is het mogelijk om wetenschappelijk vast te leggen dat bepaalde geuren die volgens de Consumer Fragrance Thesaurus worden gezien als ‘relaxed’ ook daadwerkelijk een kalmerend effect hebben op het lichaam.
En nu we het toch over lavendelolie hebben… Een ander onderzoek uit 2005 heeft aangetoond dat lavendelolie ervoor kan zorgen dat je in een lekkere diepe slaap valt. Voor het onderzoek heeft men 31 gezonde slapers 3 nachten laten slapen in een slaaplab. De eerste nacht om te acclimatiseren, de twee nacht met lavendelolie in de lucht en de derde nacht met een negatieve controle (= gedestilleerd water) in de lucht gesprayed.
Wat bleek? De nacht dat de testpersonen sliepen met lavendelolie in de lucht sliepen ze dieper. Er werd die nacht een vermindering geconstateerd in de rapid-eye movement (REM) slaap, en juist een toename in level-2 (lichte) slaap en deep/slow-wave slaap. Verder hebben de testpersonen aangegeven zich de ochtend na de ‘lavendelnacht’ een stuk energieker te voelen!
Als je je verdiept in aromatherapie en er allerlei onderzoeken op naslaat, dan ontdek je dat het wel gewoon mogelijk is om een vaag begrip als ‘geur’ en ’emotie’ wetenschappelijk vast te leggen. Persoonlijk vind ik dat aromatherapie geen kwakzalverij is, maar ik denk wel dat commerciële merken misbruik van de term aromatherapie maken voor betere verkoopcijfers.
Omdat ik geïnteresseerd ben in lavendelolie als stress-reducerend middel heb ik een aantal lavendelproducten in huis gehaald die ik komende week voor jullie zal reviewen. Een tijdje terug schreef ik een artikel over stress, die kun je hier teruglezen.
Wat vinden jullie van aromatherapie? Kwakzalverij? Marketingtruc? Geloof je er wel in? En wat doen geuren met jouw emoties?
Until next time,
Serena Verbon
bronnen:
- Goel N, Kim H, Lao R (2005) ‘An olfactory stimulus modifies nighttime sleep in young men and women’.
- Roper, A.S.W. (2003) When stress strikes, what can business do? Roper Reports Global Pulse, New York, May 2003.
- Warrenburg, S. (1999) The Consumer Fragrance Thesaurus: putting consumer insights into the perfumer’s hands. Aroma-Chology Rev., VIII, 4–7.
- Warrenburg, S. (2002) Measurement of emotion in olfactory research. In Given, P. and Paredes, D. (eds), Chemistry of Taste: Mechanisms, Behaviors, and Mimics. American Chemical Society, Washington, DC, pp. 243–260.
- World Health Organization (2001) The World Health Report: 2001. Mental Health: New Understanding, New Hope. World Health Organization, Geneva.
Ik heb wel geuren waarvan ik me vrolijk ga voelen, bijvoorbeeld de geur van zonnebrand 🙂
Erg leuk stukje! Wij verkopen in onze webshop alleen producten met een lekker geurtje, juist omdat geur zo belangrijk is. Wij hebben (nog) geen aromatherapie producten, maar ik weet zeker dat geuren en dus ook aromatherapie, een sterke invloed heeft op je gemoedstoestand, zeker als er door een geur herinneringen terug komen (bewust of onbewust).
groetjes,
priscilla
Ik volgde je al op youtube, maar nu doe ik mijn pws (profielwerkstuk) over of geur invloed heeft over het gedrag dat de mens vertoont, en ik ging even research doen, en toen kwam ik hier op uit, best grappig, en zo zie maar weer, zo erg is school nou ook weer niet… 🙂
hoi, nu wil ik ook erg graag mijn pws over geur en gedrag doen, maar ik weet niet zo goed wat ik dan als hoofdvraag kan stellen, en wat als deelvragen? mag ik vragen wat jij had gedaan?
groetjes,
ilja
Erg interessant artikel, thanks! 🙂
Bloemen zijn geweldig, ze ruiken lekker en je wordt er helemaal blij van:).
Dus ik denk dat aromatherapie wel iets goed is en iets hulpzaam.
Het is ook fijn om een bosje lavendel in je kamer te zetten. Ik pas wel op met van die geurverspreiders die je in het stopcontact moet steken “voor een fris huis of een frisse badkamer.” Naar het schijnt kan je daar hoofdpijn van krijgen:).
Wauw complimenten voor dit artikel! Gebeurt niet vaak meer dat een beautyblogger naast leuke korte posts ook zulke interressante, wat langere en goed onderbouwde posts heeft.
Leuk artikel:)
ik spuit iedere avond lavendel pillow mist op mn kussen. Heerlijk!
Ik geloof echt wel in geuren en ook kleuren. Zo is het naar het schijnt niet ideaal om een rode muur, dekbed,… te hebben in je slaapkamer aangezien het je onrustiger maakt en je er minder goed van slaapt. Ik denk idd dat je ook gelijk hebt met de marktmanipulatie. Men plakt er tegenwoordig te snel aromatherapie op om de klant sneller te laten kopen.
Heel interessant! BIj mij helpen geuren echt.. Ook voor mijn humeur, dat ik me energieker ga voelen – beter ga voelen! Nu wil ik binnenkort iets voor hoofdpijn proberen. Daar ben ik heel benieuwd naar! xx
Erg interessant stukje! Ik slaap heel slecht (altijd al een lichte en slechte slaper geweest) dus misschien moet ik maar eens wat meer met lavendel gaan doen!
Als ik dit lees is het eerste wat ik denk; hee! bij sommige geuren, denk ik gelijk terug aan iets. Het is heel gemakkelijk voor mij om geuren aan een herrinering te plakken. xxx
Vind het een heel interessant artikel weer.
Ikzelf geloof zeker wel dat geuren een bepaalde invloed op de mens hebben.
Van Lavendel staat bekend dat je daar wat rustiger van word , en dat is bij mij ook zeker het geval.
Lavendel stoppen ze ook in de babyproducten voor als een kindje niet goed kan slapen , dus het is wel degelijk zo lijkt mij dan.
Verder heb ik het ook dat als ik een bepaalde geur ruik , dat je me dat aan een bepaald moment doet denken van vroeger.
Daar kun je dan blij van worden , of juist erg verdrietig , dus ik geloof zeer zeker wel dat geuren een invloed hebben op je gevoel en emoties.
Ik slaap echt heel slecht, zou lavendel therapy dan ook voor mij helpen? ik kan namelijk wel vroeg in bed liggen maar dan slaap ik pas uren daarna ik heb het al sinds ik heel jong ben, soms is het erg
frustrerend! x
Auteur
ik hoop dat je ervoor open staat: leg eens een amethyst steen naast je (nachtkastje) en smeer jezelf in met lavendelbodylotion (of neem een douche voor het slapen gaan met lavendeldouchegel) en probeer dan eens te slapen! Denk dat je als een roosje slaapt! 🙂
Ik denk dat geur wel helpt om je in een bepaalde mood te krijgen.
Geur heeft zeker invloed op mijn gemoedstoestand! Zo heb ik een heel goedkoop luchtje in mijn bezit die ik puur en alleen heb gekocht omdat hij me verschrikkelijk doet denken aan iemand.
Volgens mij werkt dat zeker. Ik heb er al veel over opgezocht.
Ook is het zo dat als je bijvoorbeeld voorbij een bakkerij komt, je zin zal krijgen in een heerlijke koffiekoek. Verkopers gebruiken dit ook om jou meer te laten kopen trouwens.
Toevallig, ben vandaag thuisgekomen met allemaal potjes olie op zo’n brandertje. Interessant!
Heel interessant artikel! Ik denk dat het marketing is, maar je moet er ook zelf in geloven.
Liefs, Mariette
Etherische oliën hebben wel degelijk effect op je emotie.
Echter moeten daar geen toegevoegde waarden inzitten zoals veel marketing producten. Een lavendelolie van kneipp heeft dus niet een zodanig effect als een echte etherische olie welke zonder extra toevoegingen is. Etherische oliën moet je in kleine hoeveelheden gebruiken, slechts 1 drupje in een oplossing is al genoeg.
Dus de oliën in de etos, kruidvat etc werken niet maar die van een natuurwinkel wel. Zijn ook erg duur over het algemeen.
handige informatie! leukleuk ;p
lijkt me wel ingewikkeld om zo;n artikel te schrijven hoor haha 😀
Geur heeft zeker invloed op je emotie, al denk ik dat het per persoon verschillend is welke geur wat voor je doet.
Als ik een mint-achtige geur ruik, dan denk ik aan de sauna. In mijn sportschool zit die geur in de sauna, dus ik link dat aan relaxen.
ps, deze zin klopt niet ‘Vanaf dat punt is heeft onderzoek gedaan’
leuk artikel,
en dat van het nog beter slapen klinkt goed, jammergenoeg vind ik lavendel echt niet lekker ruiken :s
ben benieuwd of er ook geuren helpen bij betere concetratie, zoals voor tijdens het leren
weer een leuk artikel! Je verdiept je altijd goed in de informatie en dit vind ik echt een pluspunt van jouw!
Lavendel is heerlijk, kan je die lavendelolie ook zelf maken wat je aangaf in het artikel?
Auteur
Ja hoor!
http://condo-blues.blogspot.com/2011/07/how-to-make-lavender-essential-oil.html
Mooi artikel! Ik geloof er zeker in, maar het moet dan wel gaan om de echte, natuurzuivere geuren en geen synthethische naamaaktroep.
Na aanleiding van jouw vorige artikel over stress heb ik een lavendel pillow spray gekocht. Sinds ik dat gebruik kan ik EINDELIJK lekker slapen! Geloof mij, ik had werkelijk al van alles geprobeerd, maar niks hielp. Ontzettend bedankt voor het vorige artikel. Ook dit artikel vind ik enorm interessant om te lezen!! Dank je wel!!
Leuk artikel, weer wat geleerd vandaag ;P
Vroeger las ik in tijdschriften dat mannen ‘geil’ worden van vanille wierrook
Auteur
Volgens mij houden mannen van de geur van vanille omdat het naar eten ruikt. En je weet het, mannen en eten…
😉
Geen idee of ze er ook geil van worden! Misschien eens de tip van Jennifer Love Hewitt uitproberen en wat vanille extract (om mee te bakken) in je hals deppen? (zie vorig artikel).
Handig artikel, weer super goed geschreven!
Ik denk wel dat aroma therapie werkt inderdaad. Het doet toch veel met de emoties enzo.
Alleen een klein dingetje, de Stroop test is de test waarbij iemand de kleur van bepaalde woorden (ook kleuren, maar andere dan de afgedrukte kleur) moet benoemen. Hiermee wordt het cognitieve vermogen gemeten. Ik denk niet dat je deze test bedoelt in de tekst. Of het zijn twee testen met dezelfde naam?
Auteur
er schijnen meerdere Strooptesten te bestaan, ook eentje met emoties. Check de comments op de vorige pagina anders even voor meer details! 🙂
Interessant, je bent echt goed op de informatie ingegaan. Heel erg leuk om te lezen! Persoonlijk heb ik niet zoveel met aromatherapie etc.: Ik vind het gewoon fijn om in bad een paar druppels geurende olie te doen, dat ruikt lekker. Maar mijn interesse in geuren gaat niet verder dan dat..
Heel interessant en handig artikel!
Handig artikel leuk om te lezen 😉
hey serena!
ik heb net superveel ‘my boyfriend does my makeup’ fimpjes gezien
heb gegierd echt tranen sprongen in mijn ogen!
en nu jij ook een vriendje hebt, leek het mij ook wel leuk als jij ook zo’n filmpje maakt!
of wil je je vriend liever niet op beeld hebben?
ik zou het iig supergrappig vinden!
liefs x
Auteur
Nee, ik vind die filmpjes ook heel grappig maar dat is niets voor ons. Sorry!
Ik geloof er eigenlijk wel in.. waarom? Telkens wanneer ik gestrest ben over bepaalde dingen in mijn omgeving dan neem ik een overheerlijke douche met bijv. lavendel. Hierna smeer ik mezelf lekker in met een lavendelbodycreme en duik ik mijn bedje in. Dit begint natuurlijk lekker te dampen en ik merk dat ik veel beter slaap en uitgerust wakker wordt. 🙂 Daarom dus. haha liefs x
Haha, toevallig was ‘Geur en smaak in verband met emotie’ een gedeelte van m;n tentamen vandaag 😛
Bij mij helpt het om en een bepaalde stemming te komen en daarom heb ik een doos vol wierook. Mijn favoriete geuren zijn lavendel om te slapen, patchouli om te ontspannen en sandelhout om me te concentreren.