Opa was in paniek. Compleet over de zeik.
‘Opa, morgen kom ik je halen dan gaan we bij mama eten. Ik ben er om 15.00 goed?’
‘Kind, dat gaat toch niet! Ik moet werken.’
‘Werken? Wat moet je doen dan?’
‘Ach, ik moet naar de… uhm… hoe heet dat nou… ik moet naar de… (onverstaanbaar gemompel) je weet wel!’
‘Nee, je hoeft niet meer te werken opa. Je bent 96. Dan hoef je niet meer te werken.’
Hij keek me gefrustreerd aan. Alsof ik tegen hem zei: Opa, je hoeft niet meer te poepen. Nooit meer, dat is ouderwets. Daar is hij goed in, gefrustreerd kijken. Lang hield hij dat dit keer niet vol. Aan zijn onrustige lippen zag ik dat de woorden vochten om uit zijn mond te ontsnappen. Door de knokpartij kwamen ze er in verkeerde volgorde uit waardoor er geen touw aan vast te knopen was.
‘Meid, hou nou toch op! Ik ben opgeroepen door de… door de… ik ben opgeroepen. Ik MOET er heen! Ach, jij snapt er helemaal niets van.’
‘Opa, luister. Je bent 96 jaar. Je hebt tot je 65e gewerkt. Oude mensen hoeven niet meer te werken. Je krijgt een pensioen en een AOW en daar hoef je niet voor te werken. Echt niet.’
Nu bleef hij stil. Bijna een hele kop thee lang. En daar waren die prachtige blauwe ogen weer.
‘Het is toch een grof schandaal dat ze een oude man van 96 jaar nog laten werken. Ik weet niet hoe ik het voor elkaar moet krijgen.’
Ik zag de angst en onrust in zijn ogen en toen was ik het zat.
‘Opa, je hebt gelijk. Zijn ze nou helemaal gek geworden? Ik ga ze nu bellen en zeggen dat je geen minuut komt werken.’
Dankbaar en zichtbaar opgelucht keek hij me aan. Ik pakte mijn telefoon en toetste resoluut een fictief nummer in.
‘Ja, goedemiddag. U spreekt met Angel Raterman. Spreek ik met het ministerie van werkgelegenheid? Ik wil graag een afspraak maken om een ontheffing van arbeidsplicht aan te vragen voor meneer Raterman.’… ‘Morgenochtend? Ja. Half tien is prima. Kopie paspoort? Ja, neem ik mee. En met wie ik heb ik de afspraak?’… ‘Goed. Staat genoteerd. En met wie heb ik nu gesproken?’… ‘ Hartelijk dank mevrouw Steur. Dag.’
Het verplegend personeel, dat in de kantine lunchte, lag onder de tafel van het lachen. Mijn moeder zeikte haar broek vol en over mijn zusjes wangen rolden de tranen van het lachen. Opa was kalm en had het er de rest van de dag niet meer over.
De volgende dag zocht ik hem weer op, nu samen met mijn zusje Dewi. We liepen door de lange gang naar zijn kamer en van schrik bleef ik een paar seconden in de deuropening staan. Daar zat hij, met zijn rug naar ons toe en met zijn hoofd gebogen. Helemaal alleen, aan een lege tafel. Een oud mannetje in een nette, veel te grote broek opgehouden door bretels, een keurig overhemd, stropdas en een trui die oma nog voor hem heeft gebreid. Hij keek naar een foto die hij in zijn handen hield. Toen ik beter keek, zag ik dat het een foto was van Dewi en mij en de tranen sprongen in mijn ogen. Ik denk niet dat er een moment komt in mijn leven, dat me meer zal ontroeren. Nadat ik de brok in mijn keel had weg geslikt, liep ik naar hem toe. ‘Opa, ik kom net uit Den Haag. Kijk eens wat ik voor je heb!’
‘Dankjewel kind’. Hij stopte het in de binnenzak van zijn jasje.
Als je zoveel van iemand houdt, wil je best een leugentje vertellen. Of een document vervalsen. Hell, voor opa zou ik nog een bank beroven. Iedere opa en iedere oma is speciaal. Voor mij zijn het helden. Omdat ze Dewi en mij deels hebben opgevoed, zijn wij ongekend aan ze gehecht. Toen ik mezelf deze week tegen een vriendin hoorde zeggen – opa en oma zijn de kern van wie ik ben – realiseerde ik me pas dat zij 2 hoofdrollen in mijn leven hebben. Opa en oma waren de rotsen toen mijn fantastische (ietwat excentrieke) ouders gingen scheiden. En nu, als volwassene, zie ik pas hoe waardevol hun structuur, regelmaat en onvoorwaardelijke liefde is geweest voor mijn ontwikkeling.
Immens verdrietig is hij sinds oma er niet meer is. Diep ongelukkig omdat hij op een gesloten afdeling woont waar hij niet zonder begeleiding vanaf mag. En dat breekt mijn hart. Afgelopen donderdag ben ik bij hem in bed gaan liggen en hij heeft me tegen zich aangetrokken. Keer op keer mijn handen vast gepakt en me gekust. Als klein kind wist ik al dat opa en oma onmisbaar waren in mijn leven. Maar ik wist ook dat ik ze niet tot mijn pensioen bij me kon houden. Talloze keren heb ik opa laten beloven dat hij pas na mijn 30e dood mocht gaan. Dan zou ik groot genoeg zijn en dan kon ik het dragen.
Zoals altijd, heeft hij zich aan zijn belofte gehouden.
De volgende dag is hij overleden.
Opa.
De perfecte opa.
Mopperen maar nooit op Angel & Dewi.
Bezuinigen op alles, behalve op Angel & Dewi.
Altijd snoep op zak voor Angel & Dewi.
Ik weet hoe het voelt om op de 1e plaats te staan, altijd.
Ik weet hoe roestvrije liefde eruit ziet.
En ik weet hoe je onvoorwaardelijk van iemand moet houden.
Vorig jaar heb ik afscheid genomen van oma. Opa, deze is voor jou.
Opa en oma, you did good.
Hebben jullie nog opa’s en oma’s waar jullie hartstikke gek op zijn? En hebben jullie wel eens iets geks gedaan – zoals liegen, verzwijgen of het vervalsen van een document – omdat je gewoon zielsveels van iemand houdt?
– Angel
Mooi geschreven Angel. Ik heb mijn beide opa’s nooit gekend, maar mijn beide oma’s was ik altijd wel gehecht aan. Een van de laatste dingen die mijn oma van vaders kant heeft gezegd voordat ze overleed was, waar is Lien? Mijn beppe (oma van moeders kant, beppe is fries voor oma) is afgelopen jaar overleden en aan haar was ik heel erg gehecht. Ik was dol op haar en zei was op haar beurt ook altijd erg blij met mijn neven en nicht en mij. Het was een groot verlies voor mij toen ze overleed, maar ik had er wel vrede mee omdat het voor haar beter was. Achteraf gezien is het echt beter geweest, aangezien naar haar overlijden nog ene aantal narigheden in mijn familie zijn voorgekomen die haar gelukkig bespaard zijn gebleven. Ik heb dan wel geen gekke dingen gedaan voor mijn oma’s, maar ik heb wel altijd veel van ze gehouden en dat is het belangrijkste.
En ja hoor daar gaat een traan! Wat een ontroerend verhaal… Gecondoleerd met dit grote verlies!
Je merkt aan dit verhaal, aan de foto’s dat je een ontzettend groot hart hebt! Je ben een pracht meid Angel.
Gecondoleerd Angel en Dewi, een heel mooi artikel.
Liefs, Stella
Wat een mooi stukje, en gecondoleerd!
Mijn opa is deze maand ook overleden, en net als bij jou was hij één van de belangrijkste personen in mijn leven, een soort plaatsvervangende vader. Ik snap dus hoe dit voelt, en heb het er zelf ook nog heel moeilijk mee.
Wow, kippenvel kreeg ik! Echt super mooi geschreven!
wat een lieve opa
x sterkte
kippenvel en tranen in mijn ogen… super mooi geschreven!
Prachtig geschreven !!
Ik had vroeger ook een opa waar ik zielsveel van hield,
maar hij is helaas overleden door een fout van doktoren.
Evenals mijn andere opa en oma…
Ik zit hier met tranen in mijn ogen. Gecondoleerd en heel veel sterkte.
Wat een ontroerend stuk! Gecondoleerd en heel veel sterkte!!
2 maanden geleden is mijn oma overleden. De tranen rollen over mijn wangen. Gecondoleerd Angel, en bedankt voor dit prachtige stukje.
Prachtig geschreven. Ik zit met tranen in mijn ogen. Gecondoleerd.
Gecondoleerd Angel 🙁 Goed geschreven
Wat een ongelofelijk ontroerend stuk is dit! Ik zit hier met tranen in mijn ogen, dankjewel.
Gecondoleerd met jullie verlies.
Hier zijn geen woorden voor… Tranen rollen over mijn wangen.. Heel veel sterkte!
Wat een prachtig geschreven stuk. Gecondoleerd!
Gecondoleerd Angel en ik weet wat je bedoelt. Ik heb ook zo’n band met mijn oma’s gehad.
wat een mooi stukje, met tranen in mijn ogen en brok in mijn keel aan het lezen. gecondoleerd <3
wouw…
Mijn superheld is mijn oma, een vrouwtje van 1.48, maar een diva als een dragqueen, dit jaar is de bedoeling dat ze 90 wordt, maar helaas is ze sindsnet aan het dementeren wat heel raar is…mijn omda die de deur niet opendoet zonder mascara op en zelf haar nagels lakt is nu een ‘verwaarloost’ schril kijkend vrouwtje. Ze ging altijd naar de schoonheidsspecialiste en dat noemde ze monumentenzorg haha 🙂
Ik weet nog wel een keer dat zij met haar scootmobiel een auto aanreed, en dat hij haar voorrang had moeten geven, was niet zo, maar toch hield ze voet bij stuk, en ik uiteraard ook, want mijn oma is de beste
ja mijn opa & oma ik hou ontzent veel van ze en ze zijn mij alles!
Hallo Angel,
Ten eerste gecondoleerd met dit intens grote verlies. Ik heb vijf jaar geleden ook mijn opa verloren en zo te lezen hadden wij precies dezelfde band met onze opa’s. Je verhaal heeft me dan ook enorm ontroerd. Ik ben ook deels opgevoed door mijn opa en oma, zij waren en oma is nog steeds een rots in de branding. Mijn opa was niet alleen een opa, maar ook de rol van vader en beste vriend heeft hij zonder moeite vervuld.
Nu vijf jaar later is het verdriet er nog steeds en ik denk dat dit ook nooit helemaal zal slijten zoals veel mensen mij proberen wijs te maken. Helaas is mijn opa maar 69 jaar geworden en heeft niet eens mijn 18 de verjaardag mogen meemaken wat ik heel erg vond. Ik heb dan gelukkig nog wel mijn oma die nog steeds leeft gelukkig. Maar de band die ik met mijn opa had zal nooit daar tegen op kunnen..
Sterkte!!!
Mooi verhaal. Met mijn opa is het soortgelijk. Hij is overleden toen ik 9 was, maar ik voel hem nog elke dag.
Simpelweg prachtig dit, meer heb ik niet te zeggen. Bedankt voor het mooie stuk.
Tranen sprongen in m’n ogen.. Prachtig. Gecondoleerd!
Ik heb praktisch dezelfde band met m’n oma. Kan me niet voorstellen wat ik zonder haar moet..
Sterkte! 🙁
Angel,
dit bericht vind ik echt prachtig. Ik werk zelf op een gesloten afdeling in een verzorgingstehuis en ik zie daar iedere keer weer hoe het voor bewoners is om geliefden te moeten missen en om daar letterlijk opgesloten te zitten. Soms zonder dat familie er nog naar om kijkt/kan kijken. Om dan dit bericht van jou te lezen voor je opa vind ik echt fantastisch.
Oprecht en liefdevol tot op het hart, dat zijn de juiste woorden die ik zoek denk ik.
Oef, ik hield het bijna niet droog, mooi geschreven meid!
Liefs
Meestal tranen in mijn ogen van het lachen, deze keer weer, alleen dan van het ontzettend mooie en ontroerende verhaal. Sterkte Angel!
Een heel erg mooi artikel, de tranen staan in mijn ogen!
Wat een mooi stuk! Gecondoleerd en heel veel sterkte. <3
Lieve Angel, de tranen lopen over mijn wangen. Gecondoleerd met dit verlies. Zo te lezen had je een fantastische opa en oma en wat geweldig dat je zo’n sterke band met ze had.
Wauw. Hiervan moest ik toch echt huilen. Prachtig geschreven en gecondoleerd.
Wat mooi geschreven, ik heb een enorme brok in m’n keel. Heel veel sterkte!
Lieve Angel,
Bedankt voor je mooie tekst. Je hebt me geraakt. Door jou ben ik weer eens door de boeken gaan spitten met tekeningen van mijn opa.
Heel veel sterkte de komende tijd!
Wat een ontzettend mooi stukje, tranen in m’n ogen!
Mijn opa was me ook altijd heel dierbaar. De een was overleden toen ik 1 was, dus bewust heb ik hem nooit kunnen kennen, maar ik ben altijd nog benieuwd of ik op hem lijk. Mn andere opa is vijf jaar geleden overleden, en nog altijd ben ik daar verdrietig om. Hij was een prachtige man, had alles over voor een ander, een aangezien mijn oma mentaal niet helemaal goed is was hij er altijd wél op onze verjaardag. Het samen vissen en doktertje spelen zal ik nooit vergeten. Ik was zijn meisje, en dat zal ik nooit vergeten. Bij deze een mooie ode aan alle lieve opa’s die de wereld mooi hebben gemaakt, of dat nog altijd doen! (en de oma’s trouwens ook)
Heel veel sterkte! ♥
Wauw heel mooi geschreven..
Veel sterkte.
Ik kan me heel goed vinden in de band die je had met je opa en oma.
Ik heb mijn opa en oma nog en voel elk moment dat ik ze spreek of via de skype zie de onvoorwaardelijke liefde die ze voor me voelen. Alleen heel jammer dat ze 10uur vliegen bij me vandaan wonen. Ik ben dan ook zielsgelukkig als ik eens in de zoveel tijd enkele weken als een gek kan knuffelen, met ze lachen of gewoon bij opa kan zitten of tegen oma aan 🙂
Wat mooi geschreven zeg….
Veel sterkte..
Wauw, ik ben er helemaal stil van. Heel veel sterkte!
Wauw, ik krijg echt tranen in mijn ogen! Ik heb zelf mijn oma verloren toen ik 10 was en ik ging er helemaal aan kapot..
Leven*
Gecondoleerd met het verlies van je grootvader.
Ik wou dat ik zo’n grootvader had. Bij mij is het wel een ander verhaal.
Ik ben de jongste van de vier kleinkinderen aan vaderskant. Toen ik opgroeide, was ik het zwarte schaap. Ik was niet zo slim als mijn nicht of zo sportief als mijn broer.
Mijn grootvader liet dat ook altijd merken. Hij gaf niet zoveel aandacht aanme. Rond mijn negentiende verjaardag was ik het beu. Hij had tegen mijn vader gezegd dat ik te dom was voor een hogere studie. Toen heb ik alle banden verbroken met mijn grootouders. Ik heb twee jaar geen contact met hen gehad. Tot ik een week voor nieuwjaar een telefoontje kreeg van mijn vader dat mijn bompa op sterven lag en hij vroeg achter me. De dag erna ben ik met een bang hartje naar het ziekenhuis gegaan. Toen ik binnenkwam in zijn kamer, lag hij als een oud mannentje te creperen van de pijn. We hadden een emotioneel gesprek en hij bood zijn excuses aan. Na enige aarzeling zei ik dat ik hem vergeven had en ik verliet de kamer. Maar niet was minder waar. Ik voelde nog altijd woede. Ik zei het alleen om hem beter te laten voelen. Drie dagen later is hij gestorven. En nu op de dag van vandaag kan ik wel zeggen. Bompa, ik heb u vergeven en het spijt me dat het zo heeft moeten lopen.
Ah Angel! Heel veel sterkte toegewenst lieverd! Ik las het op fb al dus ik wist al wat er aan kwam.. Aan het eind heb ik zo hard moeten huilen. Mijn opa is vorig jaar, net voor de zomer overleden, en ik kan het nog steeds niet vewerken. Ik kan gewoon nog steeds niet geloven dat hij er niet meer is.
Heel veel sterkte toegewenst nogmaals voor de komende tijd, voor jou en je familie! Liefs.
Mijn opa ligt op dit moment alweer in het ziekenhuis na eerder deze maand 2 zware operaties gehad te hebben. Hij is erg verward en krijgt eigenlijk niks meer van de buiten wereld mee. Ondanks dit alles is hij de hele dag vrolijk. Dan zit hij in zijn rolstoel, zucht diep en kijkt met een glimlach de kamer rond. Als kind sprak hij me altijd aan met ‘Ha vriendin!’ En ondanks dat hij niet veel meer weet, spreekt hij me nog steeds aan met ditzelfde zinnetje. Hopelijk mag ik nog even van hem genieten, al hoop ik ook dat hij niet de rest van zijn leve in zo’n toestand door moet brengen. Dat is niet wat hij had gewild, als hij nog helder geweest zou zijn
Gecondoleerd met je opa, maar wat een ontzetten mooi artikel.
Wow, echt supermooi geschreven!
Gecondoleerd en heel veel sterkte!
xxxxxxxx
Wauw, zo mooi geschreven! Echt respect! Ik heb echt met tranen in mijn ogen naar het beeldscherm zitten kijken….Zo mooi….En natuurlijk veel sterkte. Zoiets is heel erg naar.
Ja verdomme, nou zit ik te janken.
Wat ontzettend mooi en leuk geschreven, ik ben écht ontroerd, tranen in m’n ogen.
Sterkte meid
Liefs
xoxo
wauw, wat mooi geschreven! ik zit met tranen in mijn ogen.
Wauw, heel mooi artikel. Sterkte!
Heel mooi geschreven Angel, zit hier met tranen in mijn ogen!
Heel veel sterkte met het verlies xxx